بزرگترین مارمولک جهان

” اژدهای کومودو با نام علمی Varanuskomodoensis گونه ای از خزندگان است که در جزایر مختلف اندونزی و خصوصاً در جزیره کومودو یافت می شود. در واقع اژدهای کومودو عضوی از خانواده مارمولک ها است و بزرگ‌ترین گونه زنده مارمولک جهان، به شمار می آید. این جانور درنده با توجه به جثه غول پیکری که دارد و همینطور به علت عدم وجود سایر جانوران درنده در منطقه ای که در آن زندگی می کند، در راس هرم غذایی جانوران این منطقه قرار می گیرد. “

ویژگی های ظاهری بزرگترین مارمولک جهان

بدن

اژدهای کومودو به طول متوسط ۲ تا ۳ متر رشد می ‌کند.
وزن یک اژدهای کومودو در اوایل بلوغ حدوداً به ۷۰ کیلوگرم می رسد اما اغلب این مارمولک ها می توانند وزنی بیشتر، به اندازه ۱۶۶ کیلوگرم هم داشته باشد. آن‌ ها سرهای دراز و صاف با پوزه گرد، پوست فلس دار، پاهای خمیده و دم‌های بزرگ و عضلانی دارند.

دهان

هر اژدهای کومودو در دهان خود تقریباً ۶۰ دندان دارد که تمامی آن ها دندانه‌‌دار هستند و می‌توانند طولی معادل ۲.۵ سانتی متر داشته باشند. همواره در بزاق این خزنده مقداری خون وجود دارد زیرا، تقریباً تمام دندان های اژدهای کومودو به طور کامل توسط بافت لثه پوشانده شده است. این مسئله به طور طبیعی سبب پاره شدن لثه در هنگام غذا خوردن، و خونریزی می شود.

حواس اژدهای کومودو

قدرت بویایی باور نکردنی اژدهای کومودو

مارمولک کومودو زبانی بلند، زرد رنگ و کلفتی دارند که مانند بسیاری دیگر از خزندگان از آن‌ برای تشخیص طعم و بو، استفاده می کنند. قدرت بویایی این خزندگان به شکل باورنکردنی بالا است به طوری که می‌توانند وجود لاشه را از فاصله ۴ تا ۹.۵ کیلومتری نیز تشخیص دهند.

حس شنوایی

اژدهای کومودو از جمله مارمولک‌هایی است که گوش مشخصی دارد. با این وجود حس شنوایی آن ها چندان تیز نیست.

بینایی

قدرت بینایی بزرگترین مارمولک جهان در روز و شب بسیار متفاوت است! به این ترتیب که آن ها در روز دید فوق العاده ای دارند و حتی قادر به تشخیص رنگ هستند.
برد بینایی ازدهای کومودو در طول روز، ۳۰۰ متر است، اما توانایی دید آن ها در تاریکی به شدت کاهش می یابد. نکته دیگر درباره حس بینایی این مارمولک این است که آن ها در مورد تشخیص اشیاء بی تحرک و ثابت، قدرت چندانی ندارند.

بینی و حس بویایی

بینی اژدهای کومودو سوراخ های بزرگی دارد، اما همانطور که گفته شد مارمولک از بینی برای بوییدن استفاده نمی کند.

حس لامسه

فلس های این مارمولک عظیم الجثه، بعضاً با بافت استخوان تقویت شده و بسیار سخت هستند. این فلس ها دارای پلاک های حسی هستند که به اعصاب متصلند و به مارمولک حس لامسه می دهند. هر فلس واقع در اطراف گوش، لب، چانه و کف پای اژدهای کومودو می تواند سه یا چند پلاک حسی داشته باشد، به همین دلیل حس لامسه در این نقاط، بیشتر از سایر بخش های بدن است.

زیستگاه بزرگترین مارمولک جهان

اژدهای کومودو مکان‌های داغ و خشک را برای زندگی ترجیح می‌ دهد و به طور معمول در جنگل های مرتفع خشک، ساوانا، اسکرا بلند و جنگل های گرمسیری واقع در ارتفاعات کم، زندگی می کند. این مارمولک برای لانه سازی از پوزه و پنجه های قدرتمندش کمک می گیرد و سوراخ‌ هایی به بزرگی ۱ تا ۳ متر حفر می کند.

رژیم غذایی

اژدها های کومودو گوشتخوار و عمدتاً مردارخوار هستنند. به این معنی که آن ها از لاشه حیوانات مرده تغذیه می کنند. شکار طعمه های زنده ای مانند انواع بی مهرگان، پستانداران و پرندگان نیز از جمله روش های تأمین مواد غذایی مورد نیاز بزرگترین مارمولک جهان است. اژدهای کومودو برای شکار طعمه های دور از دسترس، با کمک گرفتن از دمشان روی پاهای عقبی خود می ایستند. آن ‌ها همچنین از دم برای انداختن و گرفتن پستانداران بزرگی چون گوزن و خوک استفاده می ‌کنند.

اژدهای کومودو همچنان که در حال کشتن طعمه است، تکه های بزرگی از گوشت او را پاره کرده و می بلعد. متابولیسم اژدهای کومودو بسیار پایین است به همین دلیل می ‌تواند تنها با خوردن حدود ۱۲ وعده غذایی در سال، زنده بماند. اژدهای کومودو بروش خاصی برای نوشیدن آب دارد، زیرا نه می‌ تواند آب را از طریق پوست خود جذب کند و نه می ‌تواند آب را با زبانش قورت دهد. این جانور دهان خود را از آب پر می کند، سپس با بالا بردن سر خود، اجازه می‌ دهد که آب وارد گلویش شود. یک اژدهای کومودو می‌ تواند در یک وعده غذایی چیزی در حدود ۸۰ درصد وزن بدن خود را بخورد.

اگرچه حمله کومودو به انسان بسیار نادر است، اما اژدهای کومودو به قاتل انسان شهرت دارد!

رفتار

اژدهای کومودو بیشتر در طول روز فعال است، اما این به آن معنا نیست که در شب هیچ فعالیتی ندارند! آن ‌ها زندگی انفرادی دارند و فقط برای تولیدمثل، یا هنگام تغذیه به شکل گروهی به چشم می خورند.

این مارمولک ها سرعت حرکت بسیار بالایی دارند و می‌توانند با سرعت ۲۰ کیلومتر در ساعت حرکت کنند. به علاوه پنجه های قدرتمند به اژدهای کومودو کوچک کمک می کند بتوانند به راحتی از درخت بالا بروند. اژدها های کومودو نیز مانند سایر خزندگان خونسرد هستند.یعنی دمای بدن آن ها به شدت تحت تاثیر عوامل خارجی قرار دارد. به همین دلیل، در صورتی که بزرگترین مارمولک جهان نیاز به کاهش دما داشته باشد، در لانه می ماند و اگر بخواهد دمای بدن خود را بالا ببرد، طول روز را در مقابل نور خورشید سپری می کند. به طور معمول این مارمولک ها، بعد از ظهر ها شکار می‌ کنند و در گرم‌ترین زمان های روز در مناطق سایه دار می ‌مانند.

اژدهای کومودو (Varanus komodoensis) یک گونه اژدهای بسیار بزرگ و وحشی است که در جزایر کومودو و جزایر مجاور اندونزی زندگی می‌کند. این اژدها به عنوان بزرگترین گونه از تمام اژدها شناخته می‌شوند و می‌توانند به طول ۳ متر یا بیشتر برسند.

گونه‌های بزرگ اژدها به عنوان یکی از بزرگترین گونه‌های خزنده‌ها به حساب می‌آیند و دارای سمی قوی هستند. اژدهای کومودو با استفاده از دندانهای بریده‌ شکل و سمی خود، می‌توانند استخوان شکار خود را بکشند. برخلاف باور عمومی که ممکن است این اژدها انسان را به عنوان یک شکار تلقی کند، گزارش حملات به انسان بسیار نادر هستند.

همچنین باید توجه داشت که از سال ۲۰۱۳ میلادی، تعداد اژدهای کومودو در طبیعت به حدی افت کرده که در فهرست قرمز اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) به عنوان گونه‌های مهدخطر قرار گرفته‌اند. این موضوع نشانگر تهدیدها و فشارهای زیادی است که بر این گونه در طبیعت وارد شده است

 

آیا مارمولک های کومودو سمی هستند؟

نیش اژدهای کومودو کاملاً سمی نیست! با این وجود حاوی میکرو ارگانیسم های خطرناکی است که می تواند باعث آسیب های جسمی شدید شود.
اگر قربانی به اندازه کافی خوش شانس باشد که بتواند پیش از خورده شدن، از دست این مارمولک فرار کند، باز به احتمال زیاد در نتیجه ورود بزاق آلوده به بدنش،خواهد مرد. یک اژدهای کومودو معمولاً تا زمانی که طعمه در اثر بیماری بمیرد، او را تعقیب می کند و سپس لاشه اش را می خورد.

تولید مثل

رایجترین روش تولید مثل در بین کومودوها، تخمگذاری به روش لقاح جنسی است.
با این وجود اژدها های کومودو قادر به پارتنوژنز parthenogenesis یا بکرزایی نیز هستند! بکرزایی نوعی تولید مثل است که در آن جانور ماده بدون جفتگیری، تخم های دارای نطفه تولید می کند.
این نوع تولید مثل در بین حشرات و برخی بندپایان دیگر نظیر عقرب ها نیز اتفاق می افتد.

جفتگیری و تخمگذاری

اژدهای کومودو در بازه زمانی اوایل اردیبهشت تا اوسط تابستان جفتگیری می کند.
سپس در اواخر تابستان حدود ۲۰ تخم تولید می شود که اغلب مارمولک ها آن ها را در لانه های مگاپود که نوعی پرنده با سرهای کوچک و پاهای بزرگ است قرار می دهند. تخم ها در مدت زمانی حدود ۷ تا ۸ ماه هچ می شوند. مارمولک های نوزاد در بهار سال بعد و هنگامی که حشرات به وفور وجود دارد از تخم خارج می شوند. اژدهاهای کومودو جوان برای در امان ماندن از خطر شکارچیان و اژدها های بزرگسال، تا زمانی که به حد کافی رشد کنند در درختان به زندگی ادامه می دهند. آن ها با خوردن حشرات، تخم پرندگان، گکو ها و پستانداران کوچک، چرخه رشد خود را کامل می کنند و تا بیش از ۳۰ سال به زندگی ادامه می دهند.

وضعیت زندگی اژدهای کومودو

در نتیجه فعالیت‌ های انسانی، تعداد اژدهاهای کومودو در حیات وحش، کم شده ‌است و این جانوران در لیست حیوانات در خطر انتقراض قرار گرفته اند. انسان ها بزرگترین خطر تهدید کننده بقاء این خزندگان غول پیکر هستند آنها با تجاوز به قلمرو این مارمولک ها، تخریب محیط‌ زیست و شکار غیر قانونی طعمه های آن ها مانند گوزن، سبب شده اند که تنها ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ اژدها کومودو در حیات وحش باقی بمانند. ،به همین دلیل سازمان های زیست محیطی کشور اندونزی برای محافظت از کومودوها وارد عمل شده اند. بیشتر این مارمولک ها در پارک ملی که برای کمک به حفاظت از اژدهای کومودو تأسیس شده‌ نگهداری می شوند. برای ریشه کنی مارمولک های خانگی که برخلاف اژدهای کومودو جمعیتشان روز به روز بیشتر می شود، تنها کافیست از سموم تخصصی مارمولک لیزاردکیلر استفاده کنید.