مارمولک ها چه می خورند؟

” مارمولک ها بزرگترین گروه خزندگان با حدود ۵۰۰۰ گونه شناخته شده هستند. این جانوران در همه قاره ها بجز قطب جنوب سکونت دارند. اینکه غذای مارمولک ها چیست و آن ها چه چیزهایی می خورند، نیز به گونه و محیط زیست این جانوران بستگی دارد. “

مارمولک ها در حیات وحش چه می خورند؟

مارمولک ها زیستگاه های بسیار متنوعی دارند. آن ها می توانند در صحراها، زمین های باتلاقی، جنگل ها یا جلگه ها زندگی کنند. به همین دلیل اغلب چیزهایی که این خزندگان می خورند به  این بستگی دارد که چه غذایی در محیط زندگی شان در دسترس است.

۱. حشرات

گونه های مختلف مارمولک در حیات وحش از حشرات تغذیه می کنند. نوع حشرات نیز تحت تأثیر مکان زندگی آن ها قرار دارد. جیرجیرک، مگس، کرم، ملخ، مورچه، عنکبوت و سوسک ها غذاهای بسیار رایج و در دسترس برای مارمولک ها هستند؛ چرا که این حشرات در حیات وحش به وفور یافت می شوند. هرچند مارمولک ها علاقه شدیدی به خوردن حشرات دارند اما برخی حشرات ازجمله کرم های شب تاب، برای آن ها سمی هستند. وجود مارمولک های کوچک از جمله مارمولک شن زی (سقنقُر یا سقنقور) در اطراف خانه ها، می تواند مفید باشد چون آن ها موریانه و سایر حشرات مضر را می خورند. اما در اغلب موارد، مارمولک ها به بیرون ماندن از مرزهای خانه اکتفا نمی کنند و طولی نمی‌کشد که این خزندگان به درون خانه ها راه می یابند.

سم مارمولک لیزاردکیلر، با دفع و از ریشه‌کنی مارمولک‌ها، شما را از شر این خزندگان چندش آور نجات می دهد.

۲. تخم جانوران

تخم های سایر جانوران یکی دیگر از منابع غذایی مورد علاقه مارمولک ها است. دزدیدن تخم جانوران راحت است و نیازی به صرف انرژی چندانی ندارد. نوع تخم هایی که می دزدند به گونه جانورانی که در زیستگاه مارمولک ها تخم می گذارند، بستگی دارد. هیولاهای گیلا از جمله مارمولک هایی هستند که تخم ها را برای خوردن می دزدند.

۳. سایر مارمولک ها و گوشت

برخی از انواع مارمولک ها از سایر مارمولک ها تغذیه می کنند. این مارمولک ها می توانند هم گونه خودشان و یا متعلق به گونه های دیگر باشند. مارمولک های یقه دار بخش اصلی رژیم غذایی خود را از طریق خوردن سایر مارمولک ها تأمین می کنند. مارمولک هایی که سایر مارمولک ها را می خورند، از حشرات و دیگر مواد غذای گوشتی هم تغذیه می کنند. موش ها، پرنده های کوچک، مارهای کوچک و جوندگانی که گرفتن آن ها راحت باشد از جمله جانورانی هستند که طعمه مارمولک ها می شوند.

۴. میوه ها و گیاهان

غذای برخی مارمولک ها مثل ایگواناهای سبز، فقط شامل گیاهان است و این گونه ها اصلاً گوشت نمی خورند.

• گل ها
• برگ ها
• میوه های نرم (بدون هسته)
• ساقه های گیاه جوان
  از جمله سبزیجاتی هستند که در رژیم غذایی ایگواناهای سبز جای دارند.

برخی مارمولک ها علاوه‌بر خوردن حشرات و مواد غذایی گوشتی، می توانند از گیاهان نیز تغذیه کنند.

غذای مارمولک های خانگی چیست؟

برخی افراد مارمولک ها را به عنوان حیوانات خانگی نگهداری می کنند.
هرچند این کار اصلاً توصیه نمی شود زیرا مارمولک ها می توانند انسان را بیمار کنند، اما در ادامه مواد غذایی مختلفی را که می توانید به مارمولک های خانگی بدهید آورده ایم.

هرگز حشرات مرده ای را که در گوشه و کنار خانه می یابید، به مارمولک ها ندهید!

پیش از هر چیز باید بدانید برخی مارمولک ها گوشتخوارند (فقط محصولات جانوری می خورند)، برخی گیاهخوار هستند (فقط میوه و سبزی می خورند) و در مقابل، برخی از آن ها می توانند از هر دو نوع مواد گیاهی و گوشت تغذیه کنند که به آن ها همه چیز خوار گفته می شود (هم گوشت و هم سبزیجات و میوه می خورند). اینکه مارمولک ها چی می خورند امکان تعمیم دادن ندارد چرا که گونه های مختلف مارمولک نیاز به رژیم های غذایی مختلف دارند تا سالم بمانند.

آب و مکمل های غذایی

همه مارمولک ها نیاز دارند که هر روز آب تازه بنوشند. به علاوه اکثر آن ها مکمل های غذایی مثل کلسیم، ویتامین D3 همچنین مولتی ویتامین نیاز دارند. میزان مورد نیاز از هر یک از این مکمل ها، به گونه، سن و وضعیت زادآوری مارمولک ها بستگی دارد. معمولاً ویتامین ها و مواد معدنی مکمل به شکل دانه های پودری ریز در داخل حشرات یا سایر مواد غذایی که مارمولک ها بسته به نوع رژیم غذاییشان می‌خورند، جاسازی می شوند.

غذای اکثر مارمولک های خانگی، باید به صورت یک روز در میان حاوی کلسیم بدون ویتامین D3 و در فواصل این روزها حاوی کلسیم همراه با ویتامین D3 باشد. ضمناً، لازم است هفته ای یکبار هم مولتی ویتامین به غذایشان زده شود. بدون توجه به گونه مارمولک ها، هرگز به آن ها کرم شب تاب ندهید چرا که این حشرات برای تمام انواع مارمولک ها سمی هستند.
معمولا مارمولک‌هایی که این حشرات را بخورند، می میرند.

در ادامه نیازهای تغذیه ای گونه های مارمولکی که معمولا به عنوان حیوان خانگی نگهداری می شوند بررسی خواهیم نمود.
این مارمولک ها عبارتند از:

• اژدهای ریش دار
• گکوهای پلنگی
• آفتاب پرست ها

اژدهاهای ریش دار چه غذایی می خورند؟

اژدهاهای ریش دار همه چیز خوار هستند که باید هر روز به آنها ترکیبی از فراورده های تازه (بجای مواد غذایی منجمد یا کنسروی که کمتر مغذی هستند) همراه با حشرات زنده داده شود. این جانوران می توانند سبزیجاتی مثل سبزیجات برگی، کدو، هویج، فلفل، کلم بروکلی، لوبیا سبز، سیب زمینی شیرین، کدو حلوایی، کرفس، خیار و مارچوبه را همراه با مقداری میوه نظیر موز، سیب، گلابی، هلو، خربزه، آلو، زردآلو، شلیل، هندوانه، انگور، انبه هندی، آناناس و انواع توت بخورند. حشراتی که می توان به آن ها برای تغذیه داد شامل شپشک آرد، جیرجیرک ها، سوسک، کِرم های کَره، کرم های شاخدار، کرم های فونیکس، کرم های خاکی، کرم های ابریشم، کرم های سوپر و کرم های موم هستند.

پیاز و سیر سبزیجات مناسبی برای تغذیه مارمولک ها نیستند.

همه این کرم ها را می توان از فروشگاه های حیوانات خانگی خریداری کرد؛ حشراتی که در بیرون یا در خانه ها پیدا می شوند را نباید به آنها داد چون ممکن است حاوی حشره کش و برخی مواد شیمیایی باشند که برای مارمولک ها مضر است. در کل، اژدهاهای ریش دار جوانتر و در حال رشد، نیاز به حشرات بیشتر و فرآورده های غذایی کمتری دارند و برعکس، اژدهاهای بالغ به مکمل های غذایی بیشتری نیاز دارند. به همان اندازه که فرآورده های غذایی تازه، مغذی تر از فرآورده های منجمد و کنسروی هستند، حشرات زنده هم نسبت به حشرات مرده مواد مغذی بیشتری دارند.
در ضمن، حرکت حشرات رفتار شکاری ذاتی مارمولک را تحریک می کند! تمامی حشرات باید به خوبی تغذیه شوند تا برای مارمولک دارای ارزش غذایی باشند.

نباید به مارمولک ها بیش از اندازه حشره داده شود.

تغذیه گکوهای پلنگی

گکوهای پلنگی گوشتخوار هستند، فقط حشره می خورند. غذای مارمولک های جوان این گونه به صورت روزانه مصرف می شود؛ در حالی که برخی گونه های بالغ گکو بسته به سلامت عمومی و فعالیت تولید مثلی، شاید نیاز داشته باشند که یک روز در میان غذا بخورند. گکوها غالباً از شپشک آرد و جیرجیرک تغذیه می کنند که به سایز آن ها بستگی دارد ضمن اینکه می توانند انواع دیگری از کرم هایی را که قبلا نام برده شد نیز بخورند. درست مثل آنچه درباره تغذیه اژدهاهای ریش دار گفته شد، حشرات باید به خوبی تغذیه شوند و فقط به تعدادی داده شوند که مارمولک مصرف خواهد کرد. حشرات باید خیس شده و با ویتامین ها و مواد معدنی که در بالا لیست شده، ترکیب شوند.

کرم شب تاب سم مهلکی برای مارمولک ها محسوب می شود!

مراقب باشید که بیش از حد به گکو غذا ندهید در غیر این صورت پرخوری کرده و چاق می شوند.
گکوهای سالم چربی را در دم های خود ذخیره می کنند که باعث تپل شدن آن می شود اما نباید از بدن هایشان پهن تر شود، لاغر و قلمی هم نباید باشد. در بهترین حالت، نباید به گکوها به اندازه ای حشره داده شود که خوردن آن ها بیشتر از ۲۰ دقیقه طول بکشد. ضمنا به آن ها حشرات خیلی بزرگتر از حد معمول ندهید، زیرا قادر به خوردن آن ها نخواهند بود. قانون کلی این است که حشرات نباید بزرگ تر از فاصله بین دو چشم مارمولک باشند.

آفتاب پرست ها چه می خورند؟

هم غذا دادن و هم نگهداری از آفتاب پرست ها نسبت به بقیه مارمولک ها سخت تر است.
اکثر آفتاب پرستان گوشتخوار هستند و انواع حشرات نام برده شده همچنین مگس های میوه بدون بال را می خورند. آفتاب پرست های پرده دار سبزیجات هم می خورند. به آفتاب پرست های نوجوان باید هر روز غذا داد اما انواع بالغ بسته به وزن بدن، وضعیت جفت گیری و سلامت کلی، هر روز یا یک روز در میان تغذیه می شوند. باید هر دفعه یک یا دو بار غذا داده شود تا آفتاب پرست دیگر تمایلی به غذا خوردن نداشته باشد.

حشرات را باید طبق توضیحات گفته شده با مواد معدنی و مکمل های ویتامینی ترکیب کرد.
آفتاب پرست ها زبان های دراز خود را بیرون می آورند تا حشرات را یکی یکی گرفته و بخورند.

آب خوردن آفتاب پرست:

ویژگی منحصربفرد دیگری از آفتاب پرست ها این است که نوشیدن آب راکد را دوست ندارند! آن ها آبی را که از گیاهان محل زندگی شان چکه می کند می نوشند.
داشتن مه پاش های خودکار برای درست کردن قطره آب برای آفتاب پرست ها ضروری است تا نیازشان به نوشیدن آب را برطرف کند.

دمای مناسب برای زندگی مارمولک ها

مارمولک ها و به طور کلی خزندگان، جانورانی خونسردی هستند که به منابع گرمایی خارجی وابسته اند تا دمای بدن خود را برای هضم و عملکرد بهینه سیستم ایمنی ثابت نگه دارند. بنابراین، برای اینکه مارمولک را سالم نگه دارید، نه تنها فهمیدن نوع غذای مارمولک بهینه آن ضروری است بلکه فهمیدن رنج دمایی بهینه هم بسیار اهمیت دارد. بدون توجه به گونه، مارمولک ها باید در محیطی با دمای بهینه مورد ترجیح خود نگهداری شوند و دمای بهینه برای مارمولک ها، از گونه ای به گونه دیگر متفاوت است.