آنچه درباره مارمولک ها نمی دانید!

حقایق عجیب درباره مارمولک ها

مارمولک ها می جهند! این اقدام، از راه های مبتکرانه این موجودات جالب برای فرار از شکارچیان و حتی پرواز کردن است که هر کسی درباره مارمولک ها نمی داند. آن ها حتی قادر به انجام برخی از شاهکار های بسیار شگفت انگیز هستند. این فقط یکی از رفتارهای عجیب مارمولک ها به شمار می آید. ساختار بدن مارمولک ها، معجزه تکامل است. این موجودات عجیب و غریب و گاهی با نمک، بیش از ۵۰۰۰ گونه دارند که از بیش از ۲۰۰ میلیون سال پیش در این سیاره زندگی می کردند.

ساختار بدن مارمولک ها، معجزه تکامل است

آن ها می توانند بزرگتر از ۳ متر و یا حتی کوچکتر از دو سانتیمتر باشند. همچنین آن ها رنگ های و طرح های منحصر به فردی دارند. ویژگی ها و توانایی های خاص این موجودات، از آن ها خزندگانی متفاوت و خاص ساخته است. اما اغلب ما از مارمولک ها هیچ اطلاعاتی نداریم، بنابراین برای فهمیدن میزان شگفت انگیز بودن این خزندگان جذاب، این مطلب را مطالعه نمایید.

از عجیب ترین حقایق درباره مارمولک ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• میدان دید ۳۶۰ درجه
• پرتاب خون از چشم
• پف کردن بدن برای فرار از شکارچی
• جدا کردن دم از بدن در مواقع خطر
• زنده ماندن زیر آب
• راه رفتن روی آب
• بکرزایی
• بیان احساسات با تغییر رنگ
• توانایی بالا در استتار

مارمولک ها می توانند به روش های مختلف ببینند

اولین توانایی جذاب درباره مارمولک ها چشم هایشان است، که انواع مختلفی از مارمولک ها دارای ویژگی های مختلف دیدن هستند. آفتاب پرست ها در واقع می توانند چشم های خود را به طور مستقل حرکت دهند تا همزمان در دو جهت مخالف حرکت کند که نمای ۳۶۰ درجه ای دارد. مارمولک های دیگر مانند ایگواناها “چشم سوم” دارند. این چشم، در وسط پیشانی آن ها قرار دارد و به نور حساس است بنابراین می توانند با استفاده از نور خورشید بهتر مسیریابی کنند.

آن ها می توانند از چشم هایشان، خون پرتاب کنند

مارمولک شاخدار یا شاخ شاخی، سازگاری هایی شگفت انگیز دارد، تا از تبدیل شدن به طعمه بسیاری از موجودات که شکارچی آن هستند، از جمله روباه ها، شاهین، انواع مارها، گربه دم کوتاه و موش ملخ خوار، جلوگیری کند. مارمولک شاخدار، برای دفاع از خود اقدامی عجیب انجام می دهد و آن هم پرتاب خون از چشم است. آن ها می توانند خون چشم شان را تا فاصله ۲ متری پرتاب کنند.

مارمولک شاخدار، مارمولکی که از چشم خود، خون پرتاب می کند

فرار از شکارچیان با بزرگتر کردن بدن

همان طور که مزه زننده یک طعمه باعث می شود که یک شکارچی از شکار دوباره آن موجود منصرف شود، افزایش حجم و تیغ گونه بودن بدن نیز منجر به عدم جذابیت آن موجود برای شکار شدن می شود. مارمولک شاخدار از این ترفند نیز استفاده می کند. این موجود تیغ دار، معمولاً صبر می کند تا به دهان مهاجم نزدیک شود، این مارمولک ها همچنین بسته به نوع حیوانی که آن ها را شکار می کند، دفاع خود را تغییر می دهد: آن ها یا کاملاً ساکت هستند، یا می دوند و یا پف می کنند تا از بلع کامل آن ها جلوگیری شود، یا حتی در گلوی یک شکارچی خود را گیر می اندازند تا مهاجم، خود آن را رها کند.

مارمولک ها مردمک چشم خود را لیس می زنند

مارمولک پلک ندارند.
اما به جای آن، یک غشا محافظ را بر روی چشمان خود دارند. اما حتی با وجود اینکه نمی توانند پلک بزنند، غشا یا محافظ چشم آن ها باید به گونه ای تمیز شود. از این رو، مارمولک، چشم هایش را با زبان خیس می کند. آیا می دانید برخی کارهای جالب دیگری که مارمولک ها می توانند با زبان خود انجام دهند چه هستند؟ به طور کلی درباره زیان مارمولک ها چه اطلاعاتی دارید؟

زبان مارمولک، یک عضو همه کاره

زبان مارمولک ها در گونه های مختلف، کاربردهای مختلفی دارد.
این کاربردها عبارتند از:

• بویایی
• ترساندن شکارچیان
• شکار کردن

برخی مارمولک ها مانند مارها از زبانشان برای بوییدن استفاده می‌کنند، بوها را در هوا تشخیص می دهند و سپس آن ها را در دهان خود تست می کنند. سقنقور های زبان آبی با زبان خود شکارچیان را می ترساند. رنگ آبی زبان این مارمولک ها، شکارچیان را می ترساند. برخی دیگر از مارمولک‌ها هم می توانند زبان خود را به سرعت و فوق العاده سریع به بیرون پرتاب کنند. زبان آفتاب پرست ها که دو برابر طول بدن آن ها است، می توانند از صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت، در یک صدم ثانیه سرعت بگیرند تا طعمه را شکار کنند.

دم مارمولک از بدن آن ها جدا می شود

دم، یک عضو بسیار جالب در بدن مارمولک ها است. از جمله کاربردی های مهم درباره دم مارمولک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بالارفتن از شاخه ها
• گول زدن دشمن
• فرار از شکارچیان

آفتاب پرست ها از دم خود برای پیچاندن به دور شاخه ها و بالا رفتن از آن کمک می گیرند. پوست پشتی سقنقور دم‌کوتاه زبان آبی دارای یک دم بزرگ و ضخیم است که به نظر می رسد از آن برای سردرگمی شکارچیان استفاده می شود. اما شگفت‌انگیزترین چیزی که برخی مارمولک ها می توانند با دم خود انجام دهند، جدا کردن آن به منظور دور کردن شکارچیان و سپس رشد مجدد دم است. تحقیقات نشان داده‌اند که دم جدید با قبلی یکسان نیست و مارمولک ها در بازسازی دم، از غضروف به جای استخوان‌های کوچک استفاده می کنند. دانشمندان به دنبال دستیابی به ژن های مسئول این بازسازی در بدن مارمولک ها هستند تا بتوانند با شناسایی آن ها و بررسی دقیق روند ساخت دوباره دم در مارمولک ها، از آن به نفع انسان ها استفاده کنند.

دم مارمولک ها برای ترساندن شکارچی، از بدن آن ها جدا می شود

شنای مارمولک ها در اقیانوس، یک حقیقت عجیب درباره مارمولک ها

ایگواناهای دریایی که در جزایر گالاپاگوس زندگی می کنند، تنها مارمولک اقیانوسی در جهان هستند.
آن‌ها از شنا کردن برای پیدا کردن غذا استفاده می کنند؛ البته منظور از غذا، ماهی نیست! بلکه جلبک دریایی است که روی صخره ها رشد می کند، این جلبک ها غذای محبوب این مارمولک ها محسوب می شود. آن ها از پنجه‌های تیز خود برای آویزان شدن استفاده می‌کنند و جلبک ها را با دندان های تیز خود از صخره جدا کرده و می خورند. آن ها می توانند نفس خود را به مدت نیم ساعت نگه دارند، اما باید مجددً بدن خود را گرم کنند. آنها حتی از طریق غده نزدیک بینی خود نمک می خورند که این کار، ماسک سفیدی روی سرشان ایجاد می کند.

مارمولک ها می توانند روی آب راه بروند

مارمولک باسیلیسک به خاطر توانایی اش در سریع دویدن، در واقع یکی از هشت حیوانی است که روی آب راه می رود؛ یا به طور دقیقتر، می دود. وقتی این مارمولک توسط شکارچیان در جنگل های انبوه آمریکای مرکزی تعقیب می شود، بلند می‌شود، از پره های پوست روی پاهای عقبی خود استفاده می کند تا به آن سطح بیشتری بدهد. این باعث ایجاد حفره های هوایی می شود که آن را شناور نگه می دارد تا زمانی که به سرعت در حدود ۱.۵ متر در ثانیه روی آب بماند. این مارمولک همچنین می تواند حدود ۴.۵ متر به زیر آب بروند؛ چون آن ها هم می توانند به خوبی شنا کنند.

پرواز مارمولک ها

اگر یک مارمولک را دیدید که در هوا پرواز می کند فکر نکنید که دارید خواب می بینید.
مارمولک دراکو نیز که اژدهای پرنده نامیده می‌شود، تنها خزنده پرنده و یکی از بامزه ترین حیوانات کوچک در سرتاسر جهان است. مارمولک ۲۰ سانتیمتری دارای بال های پوستی بر روی دنده های دراز است که مارمولک به کمک آن ها پرواز می کند. این قسمت ها به آن ها اجازه می‌دهد تا فاصله ۳۰ متری بین درختان را به راحتی با پرواز کردن طی کند. این نوع مارمولک که در جنوب شرقی آسیا زندگی می کند مدام به دنبال گشت زنی در قلمرو خود است و از بال های خود که  پاتاگیا نامیده می شوند، برای جذب ماده ها و جفتگیری استفاده می کند.

آن ها می توانند به تنهایی تولید مثل کنند

آیا این حقیقت را درباره مارمولک ها می دانید که برخی از آن ها می توانند به تنهایی تولید مثل کنند؟ مارمولک علفزار بیابان برای تولید مثل بدون وجود هیچ نری، تکامل‌یافته است. همه این مارمولک های این گونه ماده هستند. اما برخی دیگر از گونه‌های مارمولک می‌توانند بدون وجود نر تولید مثل کنند. مانند:

• اژدهای کومودو
• اژدهای آبی چینی

در فرایندی به نام بکر زایی این مارمولک های ماده، می توانند تخم‌های بارور شده ای داشته باشند که به این گونه مارمولک ها، مزیت بسیار زیادی در بقای گونه ای می دهد.

برخی مارمولک ها به تنهایی تولید مثل می کنند

آن ها می‌توانند حس خود را با رنگ ها بیان کنند

همانطور که می دانید مارمولک ها رنگ تغییر می دهند، اما آیا دلیل آن را نیز می دانید؟
برخلاف باور عمومی، که مارمولک رنگ و ظاهر خود را تغییر می دهد تا با هر الگویی که با آن مواجه است مطابقت داشته باشد و از دست شکارچیان در امان بماند؛ در واقع استتار تنها هدف تغییر رنگ در مارمولک ها نیست. آن ها همچنین از مبادله رنگ برای تنظیم دمای بدن خود استفاده می‌کنند، چرا که برخی از رنگ ها نور بیشتری جذب می کنند. علاوه بر این، آن ها از پوست خود برای بیان احساساتشان نیز بهره می برند.

آن ها رنگ‌ پوست خود را تغییر می دهند تا نشان دهند چه احساسی دارند.
از جمله:

• هشدار دادن به دیگران برای عقب نشینی از قلمرو آن ها
• جذب مارمولک ماده برای جفتگیری

خزندگانی که حرف می زنند

اکثر مردم احتمالاً اصلاً فکر نمی کنند که مارمولک بزرگترین تولید کننده سر و صدا باشد، اما این موجودات حیواناتی هستند که می توانند با هم صحبت کنند. بسیاری از انواع مارمولک های خانگی یا گکوها، صداهایی شبیه ایجاد تراشه و یا مچاله شدن کاغذ تولید می کنند، که بعضی از آن ها برای انسان غیر قابل شنیدن، اما برخی دیگر بسیار واضح هستند. گکوی توکای، نام خود را از ایجاد صدای ” تو – کای ” که برای جذب ماده از آن استفاده می کند، می گیرد. برخی مارمولک ها، شبیه به مارها، از صدا برای دفع دشمنان خود می کنند. یک گونه مارمولک که از تولید صدا برای دفع دشمن استفاده می کند، می توان به هیولای هیلا اشاره کرد.

این خزندگان می توانند از سطوح عمودی بدون چسبیدن به آن بالا بروند

اگر تا به حال یک مارمولک کوچک را روی دیوار دیده اید، ممکن است تعجب کنید که چطور آن مسیر را طی کرده است. بیشتر مردم احتمالا یک اندام چسبنده را بر روی پاهای آن ها تصور می‌کنند که به آن ها اجازه می دهد مانند مرد عنکبوتی، به سطوح عمودی بچسبند! اما این موجودات دارای موهای بسیار ریزی هستند که باعث ایجاد نیروی الکتریکی بین مولکول ها می شود که همان نیروی واندروالسی است و چسبندگی خشک ایجاد می کنند.

این موها در واقع شبیه آهن ربایی روی پاهای آن ها عمل می کند.
علاوه بر این، تاندون های پا برای توزیع بهتر نیرو سفت می شوند و به آن ها اجازه می دهند روی سطح عمودی سفت شوند. تحقیقات جدید همچنین نشان داده که گکوها می توانند با تغییر زاویه مکان های خود، امکان چسبندگی خود را فعال و غیر فعال کنند. به این ترتیب، آن ها جایی گیر نمی کنند.

این عجایب در ساختار بدن مارمولک ها، به آن ها توانایی های بسیاری می دهد که همین موضوع می تواند به دام انداختن، دفع و یا کشتن مارمولک های خانگی را به کاری سخت بدل کند. اما شما می توانید با استفاده از سم قوی لیزاردکیلر از شر تمام مارمولک های خانه خلاص شوید.