” همه جانوران و آفاتی که به نحوی به درون خانه راه می یابند، دارای پتانسیل گسترش امراض مسری هستند. مارمولک ها نیز از جمله این جانوران به شمار می روند. بیماریها می توانند از طریق باکتریها، قارچها، ویروسها یا انگلهای موجود در دهان مارمولک ها گسترش یابند؛ همچنین مارمولک ها می توانند میکروارگانیسم های بیماری زای موجود در بدنشان را از طریق هوا یا با پوست اندازی، پخش کنند. “
اطفال، کودکان خردسال، زنان باردار و افراد ناتوان یا سالخورده، بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به بیماری های ناشی از مارمولک ها قرار دارند! بنابراین باید در هنگام مواجهه با مارمولک های خانگی، بیشتر احتیاط کنند.!در این مقاله ۴ بیماری مشترک بین انسان و حیوان که اغلب از طریق خزندگان منتقل می شود، آورده شده، همچنین راه های جلوگیری از انتقال بیماری از مارمولک به انسان مورد بررسی قرار گرفته است.
بزاق اژدهای کومودو حاوی انواع میکروب های خطرناک و کشنده است!
انواع بیماری های ناشی از مارمولک
یک. سالمونلا
سالمونلا باکتری است که عموماً در همه خزندگان یافت میشود و هنگامی که چیزی آلوده به مدفوع یا بزاق خزنده خورده شود، بیماری به انسانها سرایت میکند. به عنوان مثال، نوزادان میتوانند با نوشیدن شیر از بطریهایی که مارمولک با آن تماس داشته، آلوده به سالمونلا شوند. عفونت سالمونلا موجب اسهال، سردرد، تب و انقباض عضلات شکم میشود و میتواند منجر به سپتی سمی (مسمومیت خونی) شود.
سایر راه های انتقال بیماری سالمونلا
۱. شایع ترین راه انتقال عفونت سالمونلا، خوردن خوراکی های آغشته به مواد آلوده مانند مدفوع مارمولک است.
۲. عفونت میتواند از طریق تماس بریدگی یا زخم باز، یا زخم در حال خونریزی به بدن مارمولک، منتقل شود.
۳. سالمونلا از طریق پاشیدن مواد آلوده به چشمها نیز قابل انتقال است. مثلاً اگر پس از تماس با مارمولک به چشمتان دست بزنید، ممکن است دچار عفونت سالمونلا شوید.
۴. عفونت میتواند از طریق استنشاق محلولهای آلوده به ذرات معلق نظیر ذرات پوست مارمولک پس از پوست اندازی، به وجود آید.
۵. حیوانات و محصولات حیوانی شایعترین منبع عفونت سالمونلا هستند.
۶. اگر گوشت، به خصوص گوشت ماکیان و گوشت گاو یا بوقلمون به اندازه کافی پخته نشود، احتمال ابتلاء به سالمونلا افزایش می یابد.
۷. سالمونلا میتواند از تماس گوشت یا غذای پخته شده با بدن یا فضولات مارمولک یا تماس با گوشت خام، به آن منتقل شود.
۸. آلودگی مواد غذایی به واسطه دست های آلوده به سالمونلا
۹. تماس، مصرف یا استنشاق خاک آلوده به مدفوع مارمولک
۱۰. انتقال سالمونلا از طریق مصرف شیر خام و شیر پاستوریزه آلوده.
دو. بوتولیسم
بوتولیسم بیماری جدی و خطرناکی است که از سم رها شده توسط باکتری کلستریدیوم ناشی میشود. این سم می تواند موجب فلج شده و حتی به مرگ بینجامد. کلستریدیم به طور گسترده ای در محیط هایی از جمله خاک و گل یافت می شود؛ زیرا اسپورها و حیواناتی که در نزدیکی زمین زندگی می کنند به کلستریدیوم آلوده می شوند. کلستریدیوم معمولاً خزندگان خشکی، و خزندگان آبی مانند لاکپشتها را آلوده میکند. سیستم ایمنی بزرگسالان و کودکان تا حدودی می تواند از رشد بیش از حد اسپورها جلوگیری کند، اما نوزادان زیر یک سال، از این ایمنی بی بهره اند.
سه. کامپیلو باکتریوز
کامپیلو باکتریوز یکی از اشکال رایج عفونت های باکتریایی در انسانها است و از جمله بیماری هایی ناشی از مارمولک به شمار می رود. این بیماری توسط باکتری معروف به کمپیلوباکتر ایجاد می شود و علائمی از جمله اسهال، درد شکم و تب را به دنبال دارد. به طور کلی این بیماری از طریق خوردن یا آشامیدن غذای آلوده منتقل می شود و علائم آن می تواند طی مدت ۵ روز پس از ورود باکتری به سیستم گوارشی، در فرد بروز کند.
چهار. لپتوسپیروز
لپتوسپیروز عفونت باکتریایی دیگری است که مانند سه بیماری قبلی می تواند از طریق مارمولک ها و سایر خزندگان همچنین از طریق حیوانات اهلی مثل سگ، گربه، به انسان منتقل میشود. این عفونت از طریق تماس با ادرار حیواناتی که باکتری را حمل می کنند، انتشار مییابد. باکتری ایجاد کننده لپتوسپیروز هم میتواند به طور مستقیم از طریق بریدگیها و خراشهای سطح پوست به بدن منتقل شود و هم می تواند از طریق دهان، گلو و چشم، به بدن فرد راه یابد. باکتریها همچنین میتوانند وارد آب یا خاک شوند و برای چند هفته در آنجا زنده بمانند. اکثر افراد مبتلا به لپتوسپیروز، بیماری مشابه آنفولانزا و یک سردرد مداوم و شدید را تجربه می کنند.
چه افرادی باید از تماس با مارمولک اجتناب کنند؟
گروه های زیر باید از هرگونه تماس، مستقیم یا غیر مستقیم، با انواع خزندگان به ویژه مارمولک ها اجتناب کنند، زیرا بیماری های ناشی از مارمولک در این افراد، به شکل شدیدتری بروز می کند.
- زنان باردار
- افراد تحت پرتو درمانی
- کودکان و خردسالان زیر ۵ سال سن
- افراد مسن، ضعیف یا افرادی که وضعیت غذایی ضعیفی دارند.
- افراد مبتلا به HIV / AIDS یا سایر اختلالات سیستم ایمنی
- افرادی که به تازگی عمل جراحی پیوند اعضا داشته اند.
- تمامی افرادی که دارویی های سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند.
- افرادی که داروییهای تغییر دهنده عملکرد سیستم ایمنی نظیر داروهای استروئیدی، شیمی درمانی و … مصرف میکنند.
جلوگیری از بیماری های ناشی از مارمولک
توجه داشته باشید که رعایت اصول بهداشتی و دفع قطعی آفاتی نظیر مارمولک از خانه، موثرترین راه برای جلوگیری از ابتلاء به بیماری های ناشی از آن ها است. همچنین استفاده از سموم دفع آفات غیر استاندارد، خود، عاملی برای ابتلاء به انواع بیماری ها باشد. پس اگر می خواهید به شکلی قطعی و ایمن از شر مارمولک ها خلاص شوید، سم تخصصی مارمولک لیزارد کیلر را به شما توصیه می کنیم.
در صورتی که مکررا در خانه تان مارمولک می بینید لازم است تمامی سطوح را با دقت ضد عفونی کنید. در خانه هایی که در آن کودکان زیر پنج سال زندگی می کنند، لازم است کار ضدعفونی کردن، با دقت و دفعات تکرار بیشتری انجام شود تا خطر ابتلاء به بیماری مشترک بین انسان و حیوان به حداقل برسد.
اقدامات ضروری برای جلوگیری از انتقال بیماری از مارمولک
۱. شستشو:
پس از دست زدن به مارمولک دست ها را با آب گرم و صابون بشویید.
شستن کامل دست ها به مدت حداقل ۳۰ ثانیه با صابون ضد باکتری می تواند به پیشگیری از انتقال بیماری از مارمولک به انسان، کمک کند.
شستن دست ها تنها با آب و بدون استفاده از صابون، در از بین بردن سالمونلا بیاثر است.
۲. جلوگیری از انتقال آلودگی به سایر موارد:
هنگام شستشوی دست ها حتماً مواردی مثل مسواک و خمیردندان را در جایی قرار دهید که کثیف نشوند.
اگر از مارمولک نگهداری می کنید، لوازم یا تجهیزات نگهداری از آن ها را در سینک آشپزخانه نشویید.
پس از تماس با هر نوع مارمولک یا تماس با لوازمی که با آن ها در تماس بودهاند، به مواد غذایی دست نزنید.
پس از تماس با مارمولک، به غذا، قابلمه، ماهیتابه و یا لوازم دیگر که برای غذای انسان به کار میروند، دست نزنید.
۳. نظافت و ضد عفونی خانه:
اگر در خانه تان مارمولک دارید، فضاهای زندگی، ظروف، مواد غذایی و سطوح را تا حد ممکن، تمیز نگه دارید.
۴. مراقبت از کودکان در برابر مارمولک ها
اجازه ندهید کودکان زیر ۱۲ سال به مارمولک ها دست بزنند یا برای گرفتن آن ها بدون نظارت شما، اقدام کنند.
به کودکان بیاموزید که بعد از دست زدن به هر خزنده، دستهایشان را به طور کامل بشویند.
۵. سایر نکات مهم پیشگیری از بیماری های ناشی از مارمولک
با زخم باز روی دست، مارمولک و وسایل مرتبط با آن را لمس نکنید! در چنین مواردی، پوشیدن دستکش پلاستیکی توصیه میشود.
هنگام شستن محفظه ها و لوازم نگهداری مارمولک، مراقب پاشیدن آب به صورت خود باشید.
اگر شستشو و جابجایی مکرر مارمولک خانگیتان اجتناب ناپذیر است! استفاده از عینک، ماسک صورت و همچنین دستکش های جراحی توصیه می شود.
هرگز مارمولک را داخل وان حمام نیندازید یا به روی آن، آب نریزید؛!زیرا مجبور میشوید کل حمام و خانه را ضدعفونی کنید.
برای جلوگیری از انتقال بیماری از مارمولک از محصولات مناسب برای ضد عفونی کردن دست ها و سطوح استفاده کنید.
خزندگان نباید به خانه هایی که در آن کودکان نوپا و پیش دبستانی وجود دارد، وارد شوند.
باید پس از هر بار تماس با مارمولک یا دیگر خزندگان، از لوسیون های ضدعفونی کننده استفاده شود.