دلایل تنفر از مارمولک

چرا برخی افراد از مارمولک ها متنفرند؟

مارمولک ها برای بسیاری از انسان ها خزندگانی چندش آور محسوب می شوند. اما این فقط ظاهر موضوع است. در این مقاله به بررسی دلایل تنفر انسان از مارمولک می پردازیم. آیا با بررسی موشکافانه تر رفتارهای مارمولک می توان آن ها را دوست داشت؟

مارمولک‌ها در مواجه با خطر جدی دم خود را جدا می کنند!

این رفتار هر چند که در نگاه اول وحشیانه و دردناک به نظر می رسد اما واقعیت دارد. مانند سوسک ها که مدتها بعد از جدا شدن سرشان زنده می مانند، مارمولک ها نیز می توانند دم خود را بصورت خودخواسته قطع کنند.

در این حالت دم جدا شده از بدن مارمولک به عنوان یک اقدام دفاعی برای فرار از دست شکارچیان در هنگام خطر جدی بکار می رود. در واقع با رها کردن تکه ای از  بدن خود، مارمولک سعی در گیج نمودن شکارچیان و خریدن زمان دارد تا بتواند فرار کرده و خود را پنهان کند. این موضوع می تواند به عنوان مهم ترین دلیل تنفر از مارمولک ها عنوان شود.

مارمولک‌ها دارای مکانیسم اتوتومی دمی (caudal autotomy) هستند. یعنی می توانند با گذشت زمان یک دم جدید جایگزین دم جدا شده کنند. معمولاً این فرایند شش ماه تا یک سال طول می کشد. جدا کردن خود خواسته دم منجر به از دست دادن خون نمی‌شود. ماهیچه‌ها همراه با رشد دم جدید دوباره در اطراف آن ایجاد می شوند. در نتیجه این دم تازه نیز عملکردی شبیه دم قبلی دارد.

یکی از دلایل تنفر از مارمولک رها کردن مدفوع و فضله در محیط خانه

یکی از بارزترین نشانه های حضور مارمولک در خانه وجود فضله آن است. مکان هایی مانند:

• بر روی دیوار
• بالای سطوح مختلف
• داخل کابینت ها
• در میان وسایل

فضله مارمولک ها دارای ظاهری گلوله ای شکل است. نوک سفیدی دارد که از ادرار آنها (اسید اوریک) تشکیل شده است. در واقع فضله مارمولک ها با مدفوع سایر آفات که معمولاً سیاه یا قهوه ای تیره است متفاوت می باشد.

فضله مارمولک ها علاوه بر اینکه تاثیر منفی بر زیبایی خانه شما دارد، حامل باکتری های مضر و بیماریزا مانند سالمونلا نیز هست. اگر غذا و نوشیدنی به مدفوع مارمولک آلوده شود احتمال بروز علائمی مانند موارد زیر وجود دارد.

• اسهال
• استفراغ
• گرفتگی معده

از طرف دیگر آفاتی مانند سوسک‌ها علاوه بر مواد پوسیده می توانند از مدفوع مارمولک ها نیز تغذیه کنند، این موضوع مشکل دیگری به نام گسترش و هجوم سوسکها (cockroach infestation) را در خانه ایجاد می کند.

نمی توان به طور کامل از شر مارمولک ها خلاص شد

بیشتر افراد تمام تمرکز و تلاش خود را منحصر به از بین بردن کامل مارمولک ها می کنند. به ویژه افرادی که نسبت به وجود مارمولک در اطراف خود فوبیا دارند. اما متاسفانه اکثر اقداماتی که توسط خود افراد برای ریشه‌کنی آفات بکار گرفته می شود دارای نقصها و کاستی‌هایی است که موجب می گردد نتیجه مطلوب به دست نیاید.

مارمولک‌ها می‌توانند ماهرانه در میان بسیاری از وسایل خانه ما پنهان شوند. سپس با خیال راحت به تولید مثل و ازدیاد جمعیت خود بپردازند. بدتر از همه زمانی است که تعداد زیادی از مارمولک ها در نقاط مختلف خانه رژه می روند، از سقف به پایین می افتند و فضله خود را در گوشه گوشه خانه رها می کنند. این موضوع خود می تواند از دیگر دلایل تنفر از مارمولک ها باشد.

ریشه کنی مارمولک ها در ابعاد گسترده امکان ندارد. مگر اینکه به طور حرفه ای در زمینه کنترل آفات آموزش ببینیم. باید دانش و تخصص لازم برای تعیین طعمه ها، تله ها و نحوه استفاده از آفت کش ها و مکان های بکارگیری آنها را داشته باشیم.

همچنین برای از بین بردن تخم های مارمولک ها باید لانه آنها را پیدا کنیم. دستورالعمل های کنترل آفت را چند وقت یکبار تکرار نماییم. مهمتر از همه، مارمولک ها هنگام حرکت بسیار سریع هستند در نتیجه به دام انداختن آنها واقعا سخت است.

بروز فوبیا نسبت به حضور مارمولک ها – هرپتوفوبیا

متاسفانه برخی از ما ممکن است نسبت به حضورمارمولک ها در اطراف خود فوبیا پیدا کنیم که به آن هرپتوفوبیا نیز می گویند. این ترس در اصل نسبت به حضور خزندگان در افراد ایجاد می شود و ممکن است باعث بروز رفتارها و علائمی مشابه برای افرادی شود که از مارمولک ها می ترسند. در چنین مواردی، ترس ممکن است به حدی گسترش یابد که حتی فکر احتمال وجود مارمولک روی رختخواب، ما را پریشان کند و مانع خواب ما شود.

فکر کردن به این موضوع می تواند اعصاب فرد را به هم بریزد. واقعیت این است که اگرتعداد زیادی از مارمولک ها در خانه وجود داشته باشد احتمال خزیدنشان روی رختخواب وجود دارد. اما در این باره ما نباید ترس و یا تنفر به خود راه دهیم چرا که خزیدن احتمالی مارمولک ها روی رختخواب به این دلیل است که آنها معمولاً فواصل زیادی را در محیط زندگی خود طی می کنند و اصلا هدفشان حمله به ما نیست.

روش هایی برای کنترل ترس و یا تنفر از مارمولک ها

در طبیعت اکثر خزندگان به محض احساس خطر یا حضور شکارچیان پا به فرار می گذارند. به نظر می رسد مارمولک ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و از انسانها می ترسند. یکی از راه‌های مدیریت فوبیا از بین بردن شرایط مطلوب جذب کننده مارمولک ها به خانه است.

اولاً، مطمئن شوید که فضای خانه عاری از آب و رطوبت اضافی است (پوسیدگی لوله های آب و …) چرا که همه آفات از جمله مارمولک ها برای ادامه حیات خود به مایعات نیاز دارند.

ثانیا، مارمولک ها عمدتا از حشرات تغذیه می کنند. شما با از بین بردن حشرات منبع غذایی مارمولک ها را از دسترس آنها خارج ساخته و شرایط بهینه برای حضور آنها را کاهش می دهید.

ثالثاً، برخی مارمولک ها از میوه ها و گیاهان تغذیه می کنند در نتیجه خانه های بالکن دار، دارای گلدان و باغ احتمال بیشتری برای جذب مارمولک ها دارند. به طور خلاصه، با تمیز نگه داشتن خانه از منابع غذایی (دفع حشرات) و در عین حال نگهداری مناسب گیاهان و محوطه سازی درست برای خانه می توانید احتمال حضور مارمولک ها را کاهش دهید.

تنفر از مارمولک به دلیل تولید صداهای کلیک مانند که از آن بیزاریم

هنگام حضور مارمولک ها برخی افراد صداهایی مانند کلیک کردن، جیرجیر یا تیک تیک را گزارش می کنند، در واقع مارمولک ها با تولید این صداها اعلام حضور می کنند. هدف از تولید صدا در آفات مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، موش ها سطوح دیوار یا وسایل را خراش می دهند و معمولاً بالای سقف کاذب لانه می سازند. موریانه ها ارتعاش ایجاد می کنند. این حشرات برای برقراری ارتباط و هشدار در مورد خطر احتمالی صدایی با نام “کوبیدن سر” را در محیط خود منتشر می کنند.

صدای ایجاد شده توسط مارمولک ها نیز برای اهداف مختلف بکار می رود. این اهداف شامل موارد زیر است:

• جفت گیری و جذب دیگر مارمولک ها
• هشدار در مورد وجود خطر
• ترس و دفاع در برابر شکارچیان
• ارتباط با دیگر مارمولکها

آفات علاوه بر تولید صدا انواع دیگری از نشانه ها از جمله نشانه های دیداری و بویایی را از خود به جا می گذارند. به عنوان مثال، بوی بدی که از فضله مارمولک ها ایجاد می شود و یا حتی وجود لکه‌هایی از ادرار و خون آنها از این دست نشانه ها هستند.